De letterlijke vertaling van spreekwoorden en gezegden naar een andere taal leveren meestal totaal onzinnige dingen op. Daarom is het altijd lastig, zelfs al spreek je een taal redelijk, om iemand te begrijpen als een uitdrukking wordt gebruikt. Sommige uitdrukkingen in het Portugees zijn exact dezelfde als in het Nederlands, bijvoorbeeld “tempestade num copo de água” oftewel storm in een glas water. Andere uitdrukkingen zijn echter totaal anders. In deze serie zullen we kennismaken met een aantal Portugese uitdrukkingen. Vandaag staat de kat centraal.
In het eerder geplaatste bericht van vandaag zie je een filmpje over de inbreker die bleef steken met zijn billen bloot. Het commentaar bij dit filmpje wordt afgesloten met een uitdrukking, namelijk “Gato escondido com o rabo de fora”. Letterlijk vertaald betekent dit “Kat die zich verstopt heeft, terwijl zijn achterwerk nog naar buiten steekt”. Deze uitdrukking wordt gebruikt als iets of iemand verborgen moet blijven, maar het juist snel ontdekt zal worden.
Een andere uitdrukking die we in het Nederlands niet zo zeggen, maar wel kennen uit het Engels is “O gato comeu-te a língua?“, letterlijk: “heeft de kat je tong opgegeten?,” oftewel: “ben je je tong verloren?”. Of zoals de Engelsen zeggen: “Cat got your tongue?”. Een heel vervelend spreekwoord naar mijn idee, want er is waarschijnlijk een reden dat je zo stil bent, dus is het helemaal niet prettig dat iemand er ook nog eens de aandacht op vestigt.
Een uitdrukking die wij ook in het Nederlands kennen is “Quando o gato sai, os ratos fazem a festa“, oftewel “als de kat van huis is dansen de muizen”. Dan is er nog “Aqui há gato“, waarmee de Portugees wil aangeven dat er iets niet klopt, waar wij zouden zeggen dat het geen zuivere koffie is. En “Que não tem cão, caça com gato“, dus “wie geen hond heeft jaagt met een kat”, wil zeggen dat als je een bepaald iets niet hebt je het ook kunt proberen met een soortgelijk alternatief. Tenslotte: als iemand zich in een zeer netelige situatie bevindt zou je kunnen zeggen “Gato em telhado de vidro” (kat op een dak van glas).
Lees ook:“Het paardje uit de regen halen”
Lees ook:“De kip van de buren is altijd beter dan de mijne”
Lees ook:“Een witte broek in januari duidt op geldgebrek”
Lees ook:Portugees erfgoed buiten Portugal
Lees ook:Buitenlandse ondernemers moeten vertalen