Guinée-Bissau? Is daar iets aan de hand dan? Er is zoveel ellende in Afrika dat het wel op massamoorden uit moet draaien voordat de internationale pers er aandacht aan besteedt. Van de recente onrusten in dit West-Afrikaanse land is dan ook weinig te lezen, op een artikeltje hier en daar na. Staatsgrepen zijn schering en inslag in Guinéé-Bissau sinds de onafhankelijkheid. In Portugal, het land dat Guinée-Bissau tot 1974 koloniseerde, werd gisteren geroepen om internationale hulp.
Gisteren ging een kleine groep guineenses de straat op in Lissabon om aandacht te vragen voor hun thuisland, waar op 1 april een staatsgreep voor veel onrust zorgde. De groep vroeg om aandacht van de internationale politiek en wil dat de VN orde op zaken gaat stellen. Volgens de organisatie van de manifestatie is er sinds de onafhankelijkheid sprake van een constant lijden en is de hulp van de internationale gemeenschap nodig. Dat de VN de ontwikkelingen van vorige week veroordeeld is volgens de Associação Guineense de Solidariedade Social (AGUINENSO) niet voldoende.
Het gaat allemaal om een interne strijd in het leger. Voormalig legerleider Buba Na Tchuto plaatste samen met de tweede man van het leger António Indjai de huidige legerleider Zamora Induta en premier Carlos Gomes Júnior onder huisarrest in een poging de regering te doen vallen. Honderden lokale bewoners, vooral jongeren, trokken naar het huis van de premier om hun solidariteit te betuigen. Ze wierpen barricades op en gooiden stenen en stokken uit protest tegen de coup. Ze zijn de onrusten zat en willen een stabiele democratie. Na Tchuto reageerde hierop door te dreigen de premier te vermoorden. Ondanks dit dreigement werd Cadogo (de bijnaam van de premier) dezelfde dag nog vrijgelaten. Zamora Induta wordt echter nog steeds gevangen gehouden, inmiddels in een legerbasis op 60 kilometer van de hoofdstad Bissau.
President Maslan Bacai Sanhá zegt dat het allemaal niet zo ernstig is. Hij zal zeker niet aftreden en kondigde aan op korte termijn de legertop te gaan hervormen. De Portugese Minister van Buitenlandse Zaken reageerde door te zeggen dat Guinée-Bissau nu eens en voor altijd de keuze moet gaan maken voor een democratisch systeem. Indien dit niet gebeurt zal het land geen kansen van slagen hebben. Zolang de militaire structuur de democratische politiek ondermijnt zal stabiliteit onmogelijk zijn.
Guinée-Bissau is één van de armste landen ter wereld. De Portugezen kwamen er in de vijftiende eeuw voor het eerst aan land en maakten het tot een officiële kolonie in 1879. Van de rivaliteit tussen verschillende stammen en bevolkingsgroepen werd handig gebruik gemaakt door de Portugezen. De lokale bevolking profiteerde niet of nauwelijks van de Portugese bezetting. De bovenlaag van het land bestond hoofdzakelijk uit Portugezen en Kaapverdianen. In de jaren vijftig van de twintigste eeuw komt de onafhankelijkheidsbeweging op. De leider van deze beweging, Amilcar Cabral, werd uiteindelijk in de strijd vermoord door de PIDE, de geheime dienst die in de latere jaren van de Estado Novo actief was. Begin jaren zeventig wordt de onafhankelijkheid uitgeroepen, die door Portugal op 10 september 1974 wordt erkend.
Na de onafhankelijkheid kende het land eigenlijk niets dan politieke onrust. Onderdeel van de twisten in legerleiding en politieke bestuur is de rol van Guinée Bissau in de drugssmokkel van Zuid-Amerika naar Europa. De instabiliteit staat de ontwikkeling van het land vanzelfsprekend in de weg. De levensverwachting in Guinée-Bissau is voor beide sekses nog geen vijftig jaar. De miserabele omstandigheden zorgen er dan ook voor dat veel jongeren ervoor kiezen hun geluk te beproeven in Portugal. Hoezo onafhankelijkheid?
Lees ook:Luís Cabral vandaag begraven in Lissabon
Lees ook:Portugal zoekt naar lichamen in Guinee-Bissau
Lees ook:Vliegveld en brug moeten wijken voor crisis
Lees ook:Portugese politiek vraagt unaniem om nieuwe verkiezingen
Lees ook:Portugal 25 jaar bij Europa